بازی حکم یکی از محبوب‌ترین بازی‌های کارتی در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر است. این بازی به دلیل سادگی و نیاز به استراتژی و همکاری تیمی، همواره مورد توجه افراد در محافل دوستانه و خانوادگی قرار گرفته است. در این مقاله، آموزش بازی حکم را از صفر تا صد به‌صورت جامع و کامل، برای مبتدیان تا بازیکنان حرفه‌ای، توضیح خواهیم داد.
تاریخچه بازی حکم
بازی حکم ریشه‌ای طولانی و گسترده دارد و به احتمال زیاد در خاورمیانه و به‌خصوص در ایران شکل گرفته است. این بازی از زمان‌های قدیم در جمع‌های دوستانه و خانوادگی ایرانیان رواج داشته است. اگرچه به‌طور دقیق نمی‌توان تاریخ شروع این بازی را مشخص کرد، اما حکم با بازی‌های کارتی مشابه در کشورهای غربی مانند بازی “بریج” شباهت‌هایی دارد. بازی حکم در ابتدا به‌صورت دو نفره یا چهار نفره بازی می‌شد، اما امروزه نسخه‌های متنوع‌تری از آن وجود دارد که به صورت سه نفره یا حتی بیشتر نیز اجرا می‌شود.
بازی حکم چیست؟
بازی حکم بر اساس رقابت تیم‌ها برای کسب امتیاز با استفاده از کارت‌های پاسور است. این بازی می‌تواند به صورت دو نفره، سه نفره یا چهار نفره انجام شود، اما معروف‌ترین و رایج‌ترین نسخه آن چهار نفره است. در حکم، کارت‌ها بر اساس نظم مشخصی ارزش‌گذاری می‌شوند و هدف اصلی بازی جمع کردن امتیاز است. یکی از بازیکنان، که حکم‌کننده نامیده می‌شود، تعیین می‌کند کدام خال (دل، خشت، پیک یا گشنیز) به عنوان حکم بازی در نظر گرفته شود.
برنده شدن در بازی حکم به چه صورت است؟
در بازی حکم، برنده شدن به دو شکل انجام می‌شود. یکی از راه‌های برد در بازی، کسب حداقل هفت دست از ۱۳ دست است که در هر دور بازی وجود دارد. تیمی که بتواند هفت دست را زودتر از تیم حریف جمع‌آوری کند، برنده آن دور خواهد بود. راه دیگر برای بردن بازی، برنده شدن در چندین دور متوالی تا کسب امتیاز مورد نظر است. معمولاً بازیکنان توافق می‌کنند که هر تیمی که زودتر به امتیاز 7 یا 13 برسد، برنده بازی خواهد بود.
کت شدن در بازی حکم چه معنایی دارد؟
“کت شدن” حالتی در بازی حکم است که یکی از تیم‌ها نتواند هیچ دستی از ۱۳ دست موجود در یک دور بازی بگیرد. در این حالت، تیم مقابل به‌صورت کامل و بدون دادن امتیازی به حریف، تمام دست‌ها را به‌دست می‌آورد. کت شدن به معنای شکست کامل یک تیم است و معمولاً به‌عنوان یک موقعیت نادر و تحقیرکننده در بازی در نظر گرفته می‌شود.
طرز قرار گرفتن بازیکن‌ها روبروی هم در بازی حکم چهار نفره
در بازی حکم چهار نفره، بازیکنان به صورت دوتایی و تیمی بازی می‌کنند. هر بازیکن روبروی هم‌تیمی خود قرار می‌گیرد و حریفان در دو طرف دیگر میز می‌نشینند. این نحوه قرارگیری به بازیکنان امکان می‌دهد تا استراتژی‌های تیمی و همکاری‌های دقیقی داشته باشند. در حکم چهار نفره، ارتباط غیرکلامی و هماهنگی بین هم‌تیمی‌ها بسیار مهم است و بازیکنان با استفاده از حرکات و نوع بازی، سیگنال‌های لازم را به هم‌تیمی خود منتقل می‌کنند.
آموزش بازی حکم
بازی حکم یکی از محبوب‌ترین و جذاب‌ترین بازی‌های کارتی در ایران است که به دلیل سادگی و هیجان بالا، در محافل دوستانه و خانوادگی بسیار رایج است. این بازی به همکاری تیمی، تمرکز، و استراتژی نیاز دارد و معمولاً در نسخه‌های دو نفره، سه نفره و چهار نفره بازی می‌شود، اما بازی چهار نفره رایج‌ترین نوع آن است. در این آموزش، با اصول بازی حکم از چیدمان تا نحوه برنده شدن، آشنا می‌شوید.
1. تعداد بازیکنان و نحوه تقسیم‌بندی تیم‌ها
بازی حکم به‌طور معمول بین چهار نفر انجام می‌شود. این چهار نفر به دو تیم دو نفره تقسیم می‌شوند. هم‌تیمی‌ها روبه‌روی یکدیگر می‌نشینند و در طول بازی باید با هماهنگی و همکاری سعی کنند تا بیشترین دست‌ها را ببرند.
2. هدف بازی
هدف اصلی بازی حکم این است که تیم شما زودتر از تیم حریف هفت دست از ۱۳ دست ممکن را ببرد. تیمی که اولین بار به این هدف برسد، برنده آن دور خواهد بود. همچنین، بازی‌ها معمولاً به صورت چند دوری بازی می‌شوند و تیمی که زودتر به امتیاز 7 یا 13 (بسته به توافق اولیه) برسد، برنده نهایی است.
3. تقسیم کارت‌ها
بازی با یک دسته کارت 52 تایی پاسور (بدون جوکر) انجام می‌شود. برای شروع، بازیکنان باید کارت‌ها را به خوبی بر بزنند. سپس یکی از بازیکنان به‌عنوان “حکم‌کننده” انتخاب می‌شود. حکم‌کننده کسی است که تصمیم می‌گیرد کدام خال (دل، خشت، پیک یا گشنیز) به‌عنوان خال حکم در بازی استفاده شود.
برای تعیین حکم‌کننده، ابتدا به هر بازیکن پنج کارت داده می‌شود. حکم‌کننده باید با توجه به کارت‌های خود، یک خال را به عنوان حکم انتخاب کند. پس از تعیین حکم، باقی‌مانده کارت‌ها نیز بین بازیکنان پخش می‌شود تا هر بازیکن در مجموع 13 کارت داشته باشد.
4. نحوه تعیین حکم
بعد از دریافت پنج کارت اول، بازیکن حکم‌کننده بر اساس کارت‌های موجود خود، باید یکی از چهار خال را به عنوان حکم بازی انتخاب کند. خال حکم در طول بازی ارزش بالاتری نسبت به خال‌های دیگر خواهد داشت. به این معنا که اگر کارت‌های حکم بازی شوند، می‌توانند کارت‌های با ارزش بالاتر خال‌های دیگر را شکست دهند.
5. چیدمان بازی و شروع دست‌ها
پس از تعیین حکم و تقسیم کارت‌ها، بازی به‌صورت نوبتی شروع می‌شود. اولین نفری که باید کارت بازی کند، کسی است که حکم را تعیین کرده است. او می‌تواند یک کارت از هر خالی که دارد، بازی کند. بازیکنان دیگر نیز باید از همان خال کارت بازی کنند. اگر بازیکنی کارتی از آن خال نداشته باشد، می‌تواند از خال حکم استفاده کند. در این صورت، کارت حکم به‌طور خودکار برنده دست خواهد بود.
6. برنده شدن هر دست
برنده هر دست بازیکنی است که کارت با ارزش بالاتری از همان خال بازی کند. در صورتی که کارتی از خال حکم بازی شود، آن کارت برنده خواهد بود. اگر بازیکنی نتواند از خال مورد نظر کارت بازی کند، و همچنین کارتی از خال حکم نداشته باشد، باید یک کارت از خال‌های دیگر بازی کند و در این صورت هیچ شانسی برای بردن دست نخواهد داشت.
7. تغییر نوبت و ادامه بازی
بعد از پایان هر دست، کسی که دست قبلی را برنده شده است، باید کارت بعدی را بازی کند. این روند تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که تمامی کارت‌های بازیکنان تمام شود و 13 دست کامل شود. تیمی که بتواند حداقل هفت دست را جمع کند، برنده آن دور بازی خواهد بود.
8. نکات مهم بازی حکم
- انتخاب حکم: بازیکن حکم‌کننده باید با دقت و با توجه به کارت‌های خود، خال حکم را انتخاب کند. در صورتی که کارت‌های او از یک خال خاص تعداد کمی داشته باشند، بهتر است آن خال را به عنوان حکم انتخاب نکند.
- کت کردن حریف: اگر تیمی بتواند بدون اینکه تیم مقابل حتی یک دست بگیرد، 7 دست یا بیشتر ببرد، اصطلاحاً تیم مقابل را “کت” کرده است که نشان‌دهنده شکست کامل حریف است.
- همکاری تیمی: بازیکنان هر تیم باید تلاش کنند با سیگنال‌های غیرکلامی یا نوع بازی خود، به هم‌تیمی‌شان کمک کنند تا دست‌ها را ببرند.
9. امتیازدهی در بازی حکم
معمولاً بازی حکم به صورت چند دوری بازی می‌شود و تیمی که زودتر به امتیاز توافق شده (معمولاً 7 یا 13) برسد، برنده بازی خواهد بود. هر دور بازی برنده یک امتیاز محسوب می‌شود و اگر تیمی بتواند تیم مقابل را “کت” کند، معمولاً دو امتیاز دریافت می‌کند.
10. خارج کردن کارت‌ها از بازی
پس از اینکه تمام دست‌ها بازی شد و تیم برنده مشخص شد، بازی جدیدی آغاز می‌شود. کارت‌ها مجدداً بر زده و تقسیم می‌شوند و روند بازی تکرار می‌شود تا تیمی به امتیاز نهایی برسد.
11. ترفندهای بازی حکم
- مدیریت کارت‌های حکم: بازیکنان باید با دقت کارت‌های حکم خود را مدیریت کنند و در زمان مناسب آن‌ها را بازی کنند تا بیشترین تأثیر را در بازی داشته باشند.
- حدس زدن کارت‌های حریف: با توجه به بازی حریفان، می‌توان کارت‌های آن‌ها را حدس زد و استراتژی‌های خود را بر اساس آن تنظیم کرد.
- استفاده از کارت‌های ضعیف در زمان مناسب: برای به‌دست آوردن دست‌های کم‌اهمیت، بهتر است از کارت‌های ضعیف‌تر استفاده شود تا کارت‌های قوی‌تر برای دست‌های مهم‌تر حفظ شوند.
جمع‌بندی بازی حکم ترکیبی از شانس و استراتژی است که علاوه بر ساده بودن، نیاز به تفکر دقیق و همکاری تیمی دارد. یادگیری این بازی آسان است، اما برای حرفه‌ای شدن نیاز به تمرین و تجربه دارید. با رعایت قوانین و استفاده از ترفندهای بازی، می‌توانید بازی حکم را به بهترین شکل ممکن انجام دهید و از آن لذت ببرید.
ارزش مجرد ورق‌ها
ارزش کارت‌ها در بازی حکم از بیشترین به کمترین به ترتیب زیر است:
- آس (Ace)
- شاه (King)
- بی‌بی (Queen)
- سرباز (Jack)
- اعداد 10 تا 2
خال حکم (که توسط حکم‌کننده انتخاب می‌شود) بالاترین ارزش را دارد و می‌تواند سایر کارت‌های با ارزش پایین‌تر را شکست دهد. به این معنا که اگر یک کارت حکم بازی شود، حتی کارت‌هایی با ارزش بالاتر از خال‌های دیگر نیز نمی‌توانند آن را شکست دهند.
توضیح مختصر بازی حکم
بازی حکم به‌صورت نوبتی انجام می‌شود و هر بازیکن در هر نوبت باید کارتی از همان خالی که اولین بازیکن بازی کرده است، بازی کند. اگر بازیکنی کارت مناسبی نداشته باشد، می‌تواند کارتی از خال حکم را بازی کرده و دست را بگیرد. بازی ادامه می‌یابد تا تمام 13 دست به اتمام برسد و سپس امتیازدهی انجام می‌شود.
قوانین بازی حکم
قوانین بازی حکم نسبتاً ساده اما در عین حال پر از جزئیات مهم است که رعایت آن‌ها ضروری است:
- بازیکنان باید کارت‌های خالی را که بازی شده، دنبال کنند (اصطلاحاً “رنگ را بریدن” مجاز نیست مگر آنکه کارت از آن خال نداشته باشند).
- انتخاب حکم توسط حکم‌کننده باید با توجه به دست کارت‌های او انجام شود.
- در هر نوبت باید کارتی با ارزش بالاتر از کارت‌های حریف بازی شود، مگر اینکه بازیکن کارت مناسبی نداشته باشد.
- بازیکنی که کارت حکم را بازی می‌کند، به‌طور خودکار برنده آن دست خواهد بود.
جمع‌بندی
بازی حکم ترکیبی از شانس، استراتژی و همکاری تیمی است که محبوبیت بالایی در بین بازیکنان دارد. یادگیری اصول اولیه این بازی نسبتاً ساده است، اما برای حرفه‌ای شدن نیاز به تجربه و تمرین دارد. با توجه به قوانین ساده و در عین حال چالش‌برانگیز، بازی حکم می‌تواند سرگرمی مناسبی برای دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه باشد.
